ศาลจังหวัดนราธิวาส เข้าศึกษาดูงานศาลจังหวัดสงขลา วันที่ ๒๓ มกราคม ๒๕๕๖

             เมื่อ วันที่ ๒๓ มกราคม ๒๕๕๖  เวลา ๐๙.๐๐ -๑๒.๐๐ น.  นายวสุพัชร์  จงเพิ่มวัฒนะผล  ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดสงขลา   นางสาวรวิภัทร โชคเจริญเลิศ ผู้พิพากษารองหัวหน้าศาลจังหวัดสงขลา นายปรารภ เทพรักษ์ ผู้อำนวยการสำนักอำนวยการประจำศาลจังหวัดสงขลา พร้อมด้วยหัวหน้าส่วน   และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง  ให้การต้อนรับ  นายนวพงษ์ บุญสิทธิ์  ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดนราธิวาส  และคณะจำนวน 15 คน  เข้าศึกษาดูงานระบบงานในส่วนต่าง ๆ ของศาลจังหวัดสงขลา แลกเปลี่ยนประสบการณ์ ความรู้ และหาวิธีการแก้ไขปัญหาข้อขัดข้อง  ในการปฏิบัติงาน ../.

ประวัติความเป็นมาของศาลจังหวัดนราธิวาส

ศาลจังหวัด นราธิวาส กำเนิดขึ้นในปี พ.ศ.2450 เดิมชื่อ ศาลตะลุบัน เมืองสายบุรี มณฑลปัตตานี (ปัจจุบัน คือ อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี) มีตราประจำศาลเป็นงาช้าง ขณะนี้เก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์ศาลไทย

ต่อมามีการ เปลี่ยนแปลงเขตการปกครอง จึงได้เปลี่ยนชื่อมาเป็นศาลจังหวัดนราธิวาส และต่อมาปี พ.ศ.2507 ได้ก่อสร้างอาคารคอนกรีต 2 ชั้น ขนาด 4 ห้องพิจารณา ตั้งอยู่ที่ ถนนพิชิตบำรุง ตำบลบางนาค อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส ในปี พ.ศ.2539 ทางราชการได้จัดสรรงบประมาณ จำนวน 93,500,000 บาท ให้ทำการก่อสร้างอาคารที่ทำการศาลจังหวัดนราธิวาสหลังใหม่ ซึ่งเป็นอาคารคอนกรีตขนาด 3 ชั้น บนเนื้อที่จำนวน 14 ไร่ 1 งาน 93.75 ตารางวา ภายในศูนย์ราชการตำบลโคกเคียน อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส ขนาด 14 ห้องพิจารณาคดี และได้ย้ายมาเปิดทำการเมื่อวันที่ 16 ตุลาคม 2543 ส่วนอาคารที่ทำการหลังเดิมได้ยกให้เป็นที่ทำการของศาลจังหวัดนราธิวาสแผนก คดีเยาวชนและครอบครัว

เขตอำนาจ ศาลจังหวัดนราธิวาสสังกัดสำนักงานศาลยุติธรรม มีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีแพ่งและคดีอาญาทั้งปวงที่เกิดขึ้นในเขตจังหวัด นราธิวาส เว้นแต่คดีที่อยู่ในเขตอำนาจของศาลจังหวัดนราธิวาสแผนกคดีเยาวชนและครอบครัว โดยมีอำนาจครอบคลุมพื้นที่จังหวัดนราธิวาส ซึ่งมี 13 อำเภอ ได้แก่ 1. อำเภอเมืองนราธิวาส 2. อำเภอตากใบ 3. อำเภอสุไหงโก-ลก 4. อำเภอสุไหงปาดี 5. อำเภอแว้ง 6. อำเภอระแงะ 7. อำเภอรือเสาะ 8. อำเภอยี่งอ 9. อำเภอบาเจาะ 10. อำเภอสุคิริน 11. อำเภอจะแนะ 12. อำเภอเจาะไอร้อง 13. อำเภอศรีสาคร

ลักษณะพิเศษของศาลจังหวัดนราธิวาส เป็น ศาลที่มีการใช้กฎหมายอิสลามเช่นเดียวกันกับศาลจังหวัดยะลา ศาลจังหวัดปัตตานี และศาลจังหวัดสตูล ซึ่งเป็นศาลที่ตั้งอยู่ใน 4 จังหวัดชายแดนภาคใต้มีผู้ทำหน้าที่วินิจฉัยชี้ขาดข้อกฎหมายอิสลาม เรียกว่า ดะโต๊ะยุติธรรม ซึ่งมีประจำศาลละ 2 คน รวมทั้งประเทศจึงมีดะโต๊ะยุติธรรมเพียง 8 คน

การใช้ กฎหมายอิสลามมีมานานแล้วตั้งแต่สมัยที่มีการปกครองบริเวณ 7 หัวเมือง พ.ศ.2444 (ร.ส.120) ในสมัยนั้นมีข้อบังคับสำหรับปกครองบริเวณ 7 หัวเมือง ร.ศ.120 ว่าให้ใช้พระราชกำหนดกฎหมายทั้งปวงทั้งในความอาญา และความแพ่ง แต่ความแพ่งซึ่งเกี่ยวด้วยศาสนาอิสลามเรื่อง ผัวเมียก็ดี มรดกก็ดี ที่คนนับถือศาสนาอิสลามเป็นโจทก์เป็นจำเลย ให้ใช้กฎหมายอิสลาม และให้โต๊ะกาลี ซึ่งเป็นผู้รู้และเป็นที่นับถือในศาสนาอิสลามเป็นผู้พิพากษาตามกฎหมายอิสลาม นั้น ซึ่งต่อมาโต๊ะกาลีดังกล่าวได้มีข้อกำหนดในสารตรากระทรวงยุติธรรมให้เรียกว่า ดะโต๊ะยุติธรรม

บริเวณ 7 หัวเมืองดังกล่าว ต่อมาเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการปกครองได้ถูกยุบและตั้งเป็นจังหวัดยะลา จังหวัดปัตตานี และจังหวัดนราธิวาส ดังนั้นศาลใน 3 จังหวัด นี้จึงได้มีการใช้กฎหมายอิสลามมาก่อนนานแล้ว ส่วนจังหวัดสตูลนั้นได้เริ่มมีสารตรากระทรวงยุติธรรมให้มีขึ้นในภายหลัง เนื่องจากเป็นจังหวัดหนึ่งที่มีผู้นับถือศาสนาอิสลามจำนวนมาก

ต่อมาในปี พ.ศ.2489 ได้มีประกาศพระราชบัญญัติว่าด้วยการใช้กฎหมายอิสลามในเขตจังหวัดปัตตานี จังหวัดนราธิวาส จังหวัดยะลา และจังหวัดสตูล เป็นกฎหมายรองรับถึงการใช้กฎหมายอิสลามใน 4 จังหวัดชายแดนภาคใต้เป็นพิเศษไปจากจังหวัดอื่น

จึงพอสรุปได้ว่า อิสลานิกชนใน 4 จังหวัดภาคใต้ที่มีข้อพิพาทกันเกี่ยวกับครอบครัวและมรดกให้มีดะโต๊ะยุติธรรม เป็นผู้ทำหน้าที่วินิจฉัยชี้ขาดข้อกฎหมายอิสลามเท่านั้น ดังนั้น ข้อกฎหมายอิสลามจึงยุติแต่ในศาลชั้นต้น จะไม่มีการอุทธรณ์ ฎีกา และเป็นไปตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการใช้กฎหมายอิสลาม

การแบ่งสายงานในส่วนของงานธุรการ

ส่วนช่วยอำนวยการ

ส่วนคลัง

ส่วนบริการประชาชนและประชาสัมพันธ์

ส่วนคดี

ส่วนช่วยพิจารณาคดี

ส่วนไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาท

อัตรากำลังของศาลจังหวัดนราธิวาสในปัจจุบัน

ข้าราชการตุลาการ

ข้าราชการ ตุลาการ จำนวน 15 คน และดะโต๊ะยุติธรรม จำนวน 2 คน มี นายนวพงษ์ บุญสิทธิ์ เป็นผู้พิพากษาหัวหน้าศาล และมีจำนวนห้องพิจารณาที่เปิดใช้ในขณะนี้จำนวน 6 ห้อง

ข้าราชการศาลยุติธรรม

ข้าราชการบรรจุแต่งตั้งตามกรอบ จำนวน 28 อัตรา คือ

ระดับอำนวยการระดับสูง               1 อัตรา

ระดับชำนาญการพิเศษ                  1 อัตรา

ระดับขำนาญการ                           7 อัตรา

ระดับปฏิบัติการ                             4 อัตรา

ระดับชำนาญงาน                          4 อัตรา

ระดับปฏิบัติงาน                            9 อัตรา

อัตราตามตำแหน่งว่าง                 3 อัตรา

ลูกจ้างประจำ จำนวน 5 อัตรา คือ

พนักงานแปล                               3 อัตรา

พนักงานขับรถยนต์                      1 อัตรา

พนักงานสถานที่                          2 อัตรา

พนักงานราชการ จำนวน 11 อัตรา คือ

นิติกร                                           2 อัตรา

พนักงานคอมพิวเตอร์                 1 อัตรา

เจ้าหน้าที่ศาลยุติธรรม                5 อัตรา

พนักงานขับรถยนต์                     1 อัตรา

พนักงานแปล                              2 อัตรา

ลูกจ้างชั่วคราว จำนวน 1 อัตรา คือ

เจ้าหน้าที่ศาลยุติธรรม                 1 อัตรา

ลูกจ้างชั่วคราวจากส่วนรายการอื่นๆ

ลูกจ้างชั่วคราวจากส่วนราชการอื่นๆซึ่งได้รับการสรรให้มาช่วยประจำศาลจังหวัดนราธิวาสเป็นการชั่วคราว จำนวน 7 อัตรา

ลูกจ้างโครงการสร้างงานและจ้างงานเร่งด่วนฯ        2 อัตรา

ลูกจ้างโครงการเยียวยา                                            3 อัตรา

ลูกจ้างโครงการ จาก ศอ.บต.                                   2 อัตรา